15η Ιουνίου: Παγκόσμια Ημέρα Γονιμότητας

Έχουν περάσει σχεδόν 40 χρόνια όταν ο Δρ Robert Edwards, ο οποίος τιμήθηκε με Nobel Prize το 2010. μαζί με τον γυναικολόγο Dr Patrick Christopher Steptoe CBE FRS (1913-1988), ανέπτυξαν τις τεχνικές της εξωσωματικής γονιμοποίησης, κατά την οποία τα ωάρια γονιμοποιούνται έξω από το σώμα και στη συνέχεια εμφυτεύονται στη μήτρα. Στις 25 Ιουλίου του 1978, στο Oldham Hospital της Βρετανίας,  γεννήθηκε το πρώτο «παιδί του σωλήνα», η Louise Joey Brown ένα υγιέστατο κοριτσάκι, βάρους 2 κιλών και 600 γραμμαρίων και χαρακτηρίστηκε ως το «Θαύμα της Γέννησης» και το «Μωρό του Αιώνα».

Ένα χρόνο αργότερα, τον Ιανουάριο του 1979 στη Γλασκόβη της Σκοτίας ήρθε στον κόσμο και το δεύτερο παιδί του σωλήνα.
Ωστόσο, η πρωτοποριακή δουλειά στην εξωσωματική γονιμοποίηση, των δύο γιατρών, θεωρήθηκε ανορθόδοξη και αμφιλεγόμενη. Η Καθολική Εκκλησία αποκήρυξε τον τεχνητό τοκετό, θεωρώντας πως οι δυο γυναικολόγοι «έπαιξαν τον Θεό». Αλλά και ο ο νομπελίστας Dr James D. Watson, που συν-ανακάλυψε τη μοριακή δομή του DNA, αποκήρυξε την έρευνα των Dr Robert Edwardsκαι Dr P.Steptoe. Τον Οκτώβριο μάλιστα του 1978, το Barren Foundation, στο Σικάγο, ματαίωσε τη βράβευση του Steptoe εξαιτίας δριμείας κριτικής, ενώ έγκριτες επιστημονικές επιθεωρήσεις και περιοδικά, αρνήθηκαν να δημοσιεύσουν την καινοτόμα έρευνά του, θέτοντας ηθικά και δεοντολογικά ζητήματα. Ο ίδιος ο Steptoe, δήλωνε προς υπεράσπισή του:
-        «Δεν είμαι ούτε μάγος ούτε Φρανκενστάιν. Το μόνο που θέλω να κάνω είναι να βοηθήσω τις γυναίκες στις οποίες ο μηχανισμός παραγωγής παιδιών είναι ελαφρώς ελαττωματικός»…
Τέσσερα χρόνια αργότερα στην Ελλάδα γεννήθηκε η Χριστίνα Ιορδανίδου με υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και παρουσία του δρ. P.C.Steptoe, ο οποίος χειρούργησε τη μητέρα της Στέλλα, πλαισιωμένος από επιτελείο ελλήνων επιστημόνων, με επικεφαλής τους Αλκ. Κόλλια και Στ. Κτενά.  
Ήταν 20 Ιανουαρίου 1982 και η Χριστίνα καταγράφηκε σαν το 13^ο παιδί παγκοσμίως και το πρώτο παιδί του σωλήνα, στην Ελλάδα.

Πως γίνεται ο Ελεγχος Γονιμότητας 

Παγκόσμια, περισσότερα από 90 εκατομμύρια ζευγάρια αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα σύλληψης. Το 85% από τα αυτά δηλαδή 77 εκατομμύρια άτομα, δεν αναζητούν ποτέ βοήθεια για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, ενώ από τα 13 εκατομμύρια ζευγάρια που αναζητούν ιατρική βοήθεια, σε ποσοστό μικρότερο από το 42%, θα αρχίσουν τελικά  κάποια θεραπεία, με το 6% να έχουν την ιατρική βοήθεια που απαιτείται. 

Είναι σημαντικό για την γυναίκα που ενδιαφέρεται να αποκτήσει οικογένεια όταν αναφέρεται σε έλεγχο γονιμότητας να ληφθέν πλήρες ιατρικό ιστορικό όπου συνήθως απαιτείται επίσης το τεστ AMH (Anti-Mullerian Hormone) προκειμένου να καθοριστούν τα αποθέματα των ωαρίων που παραμένουν στις ωοθήκες και υπερηχογράφημα μήτρας (μέγεθος, ενδομήτριο, ύπαρξη τυχόν πολυπόδων ή ινομυωμάτων κλπ) και ωοθηκών (μέγεθος, ωορρηξία, ύπαρξη κύστεων, απόθεμα ωαρίων κλπ.)

Η συνολική εκτίμηση της γονιμότητας μιας γυναίκας αξιολογείται συνδυαστικά  με τα ευρήματα υπερήχων και τα αποτελέσματα των εξετάσεων αίματος για τις ωοθηκικές ορμόνες (FSH, LH κλπ.), οι οποίες είναι ενδεικτικές της λειτουργίας των ωοθηκών.
Έλληνες καταξιωμένοι επιστήμονες, γνωρίζουν ότι τα περίπου 300.000 υπογόνιμα ζευγάρια της χώρας μας και ο ευρύτερος κοινωνικός τους περίγυρος έχουν ανάγκη υπεύθυνης ενημέρωσης και καθοδήγησης.
Η 15η Ιουνίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Γονιμότητας και για την υπογονιμότητα των ζευγαριών, μετά από πρωτοβουλία της Assisted Conception Taskforce (ACT), η οποία προωθεί δράσεις ενημέρωσης κατά της υπογονιμότητας.

    Αφιέρωση στην μητέρα μου

    Μαμά, τώρα κατάλαβα την συγκίνηση που ένοιωθες όταν ήρθες σπίτι και έλεγες περιέγραφες πόσο τυχερή ήσουν, που συμμετείχες στην ομάδα, του Dr P. Steptoe. Περιέγραφες για το θαύμα που χάριζε ζωή, εκεί που τη στέρησε η Φύση.
Σε ευχαριστώ για την παρακαταθήκη ζωής!

Εvgenia Arvaniti Prevezanou

MSc Communication Specialist

 Special Advisor on Strategy and Development