Εισήγηση ομάδας Πολιτικής Προστασίας για την Ολομέλεια της 16ης Απριλίου 2011, του Παρατηρητηρίου των Οργανώσεων της Κοινωνίας Πολιτών

Φίλες και φίλοι,

Η Πολιτική Προστασία δεν αποβλέπει μονάχα στην προστασία της ζωής και περιουσίας των πολιτών από φυσικές, τεχνολογικές ή άλλες καταστροφές. Συνδέεται με την οικονομία, την πολιτική άμυνα, το περιβάλλον, με εθνικά θέματα της χώρας μας, καθώς και με τις πολιτικές στον τομέα των εξωτερικών διεθνών σχέσεων που εφαρμόζει η Ε.Ε. μεταξύ των μελών της.

Μετά τις καταστροφές του 2007 και του 2009, υπάρχει τεράστια δυσφήμιση της χώρας μας στα ζητήματα Διαχείρισης Καταστροφών και πρακτικών αντιμετώπισης εκτάκτων καταστάσεων και με την σημερινή οικονομική κρίση, γίνεται ανέφικτη η πρόσληψη επαγγελματιών. Μία σίγουρη λύση, η οποία έχει ήδη δοκιμαστεί στο εξωτερικό με μεγάλη επιτυχία, είναι οι εκπαιδευμένοι εθελοντές πολιτικής προστασίας. Θεωρούνται δε, εξίσου επαγγελματίες με τους αμειβόμενους συναδέλφους τους. Μεγάλες πόλεις, όπως η Νέα Υόρκη, το Los Angeles, το Παρίσι κ.α στελεχώνουν τις Υπηρεσίες τους, είτε με μικτές επιχειρησιακά ομάδες, δηλαδή επαγγελματίες και εθελοντές, είτε όπως π.χ. στην Πορτογαλία, αποκλειστικά με εθελοντές.

Στην Ελλάδα, υπάρχουν 300 περίπου εγγεγραμμένες Εθελοντικές Οργανώσεις στο Μητρώο της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας  που συμβάλουν καθοριστικά σε δράσεις πρόληψης, αντιμετώπισης και αποκατάστασης καταστροφών, όμως σε καμία περίπτωση δεν αντικαθιστούν ή  υποκαθιστούν τις Κρατικές Υπηρεσίες. Άλλωστε, ο χώρος του εθελοντισμού στη Πολιτική Προστασία στην χώρα μας παρουσιάζει τα ίδια φαινόμενα όπως όλες οι οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών. Το πρόβλημα κατακερματισμού των δυνάμεων ελλείψει συντονισμού και συνεργασίας με τις κρατικές δομές καθώς επίσης ανεπαρκές θεσμικό και νομικό πλαίσιο.  Αποτέλεσμα η απώλεια δυνάμεων και εθελοντικής προσφοράς

Σκοπός της ομάδας μας, είναι να συμβάλλει στον εκσυγχρονισμό του θεσμικού και νομικού πλαισίου του Εθελοντικού Συστήματος στη Πολιτική Προστασία και στην κωδικοποίηση συνεργασίας Κράτους και Κοινωνίας Πολιτών με διαφανείς, συντεταγμένες σχέσεις.

·        Η διερεύνηση των συστημάτων εθελοντισμού των διαφόρων κρατών σε θέματα οργάνωσης και δικτύωσης οργανώσεων Πολιτικής Προστασίας. Στόχος, η προώθηση καλών πρακτικών ενίσχυσης των κρατικών υποδομών  που σχετίζονται με τον αντίστοιχο μηχανισμό συντονισμού και πληροφόρησης της Γ.Γ.Π.Π. ώστε οι δράσεις των εμπλεκόμενων φορέων να μην επικαλύπτονται, αλλά να αλληλοσυμπληρώνονται, σε τοπικό, περιφερειακό εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.

·        Η κατάθεση προτάσεων για ένα ανανεωμένο, ολοκληρωμένο θεσμικό και νομικό πλαίσιο Π.Π. με τον καθορισμό ποιοτικών κριτηρίων ένταξης σε Ενιαίο Μητρώο, συμπεριλαμβανομένων ζητημάτων όπως είναι  η ασφαλιστική  κάλυψη και πιθανή αποζημίωση.

·        Προτάσεις για την επικαιροποίηση των εφαρμογών Πολιτικής Προστασίας για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών ή τον επανασχεδιασμό του σχεδίου «ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ» σε σχέση με τις αυξημένες αρμοδιότητες των Δήμων  για έναν αποτελεσματικό μηχανισμό πολιτικής προστασίας σε κάθε Δήμο, 365 μέρες το χρόνο, 24 ώρες το 24ωρο

·        Συνεργασία με αρμόδιους φορείς σε θέματα εκπαίδευσης, κατάρτισης και πιστοποίησης Εθελοντικών Οργανώσεων και εθελοντών, μέσω εξειδικευμένων προγραμμάτων εκπαίδευσης για  άρτια και επαγγελματική κατάρτιση και βέλτιστη χρήση των νέων τεχνολογιών (MIS, GIS κ.ά.).

·        Ανάπτυξη αμφίδρομης επικοινωνίας ανάμεσα στους εμπλεκόμενους φορείς, μέσω των γραφείων εθελοντισμού ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ του κάθε Δήμου. Θεωρούμε δε, ότι  η Πολιτική Προστασία είναι στρατηγικής σημασίας και πρέπει να είναι βασικός άξονας σχεδιασμού δράσεων και υποδομών και στις Επιτροπές Διαβούλευσης.

Είναι φανερό ότι το πρόβλημα της Πολιτικής Προστασίας στη χώρα μας όπως και στους άλλους τομείς είναι η οριζόντια συνεργασία των Εθελοντικών Οργανώσεων Π.Π και κράτους. Στα πλαίσια διευκόλυνσης συντονισμού και πληροφόρησης, ως Παρατηρητήριο προωθούμε:

1.      Την συγκρότηση και λειτουργία Ενιαίου Δικτύου Εθελοντικών Οργανώσεων Πολιτικής Προστασίας, του οποίου η δομή θα επιτρέπει την συνεργασία και μετάδοση πληροφορίας καθώς και την ανταλλαγή τεχνογνωσίας και συντονισμό ενεργειών των Εθελοντικών Οργανώσεων.

2.      Την δημιουργία διαδικτυακής κοινής πλατφόρμας ανταλλαγής απόψεων, στόχων και ιδεών απόψεων μεταξύ των Εθελοντικών Οργανώσεων, με σκοπό την ανάπτυξη της οριζόντιας επικοινωνίας  είτε με κρατικούς φορείς είτε με την Τοπική Αυτοδιοίκηση.

3.      Την  ανάληψη πρωτοβουλιών για την ευαισθητοποίηση των τοπικών κοινωνιών και  ενεργοποίηση των πολιτών, με  συμμετοχή σε κοινές εκπαιδευτικές διαδικασίες και την δημιουργία κοινών ενημερωτικών εργαλείων σε άμεση συνεργασία με τις υπόλοιπες ομάδες του Παρατηρητηρίου.

4.      Την οργάνωση ετήσιας συνάντησης εκπροσώπων των Εθελοντικών Οργανώσεων του Παρατηρητηρίου για απολογισμό και προγραμματισμό νέων δράσεων.

5.      Την σύνταξη Μνημονίων  μέσα από «σύμφωνο καλών πρακτικών» με Περιφερειάρχες. Δημάρχους, Εθελοντικές Οργανώσεις και γιατί όχι με Εθελοντές.

6.      Την θεσμοθέτηση Αριστείων, σε Περιφερειάρχες Δημάρχους Εθελοντικές Οργανώσεις και Εθελοντές, που υιοθέτησαν και εφάρμοσαν καλές πρακτικές. Η ηθική αμοιβή, θα προσελκύσει νέες εθελοντικές δυνάμεις.

Σήμερα είμαστε όλοι εδώ σπάζοντας την ατομικιστική αντίληψη και των ωχαδελφισμό που κυριαρχεί γύρω μας. Όσο αφορά την Πολιτική Προστασία δεν μιλάμε απλά, για προσφορά εθελοντικού έργου όποτε, εάν και εφόσον μπορούμε! Δεν πρέπει να θεωρείται, ούτε ως δωρεάν εργασία, ούτε είναι άμισθη εκμετάλλευση εργατικών χεριών. Πρόκειται για ουσιαστική προσφορά που μπορεί να λύσει σοβαρά κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα και πρέπει να ενισχύεται και να προστατεύεται από την πολιτεία.

Όταν καταστρέφεται το σπίτι του γείτονα, σειρά έχει το δικό μας σπίτι. Δεν μας πτοούν λοιπόν, οι ασύμμετρες απειλές και ούτε πάμε όπου φυσάει ο «στρατηγός άνεμος». Ένας εθελοντής συνδυάζει τον έρωτα του ερασιτέχνη, την  συνέπεια του επαγγελματία,  την πειθαρχία του στρατιώτη και την ανιδιοτέλεια του ανώτερου ανθρώπου, λειτουργώντας με συμμετοχικότητα, αφοσίωση και προπάντων  ευθύνη.

Για αυτό και εμείς συνυπογράφουμε αυτό που μας άφησε παρακαταθήκη ο σπουδαίος Νίκος Καζαντζάκης :    «Ν’ αγαπάς την ευθύνη. Να λες: Εγώ μονάχος έχω χρέος να σώσω τη γης. Αν δεν σωθεί εγώ φταίω!»

Αρβανίτη – Πρεβεζάνου ΕΥΓΕΝΙΑ